Digitale overlevingsmodus.

Recent las ik een boek van de Koreaans-Duitse filosoof Byung-Chul Han: De vermoeide samenleving. (ISBN 9789461643247, 168 pp.,)

Han schrijft pittige boeken. Zijn hoofdonderwerp is de neoliberalisering van de maatschappij.

Han onderzocht o.a. de effecten van de digitalisering op onze gemoedsrust. Daarbij constateerde hij dat we qua concentratie en aandacht steeds breder uitwaaieren en daardoor oppervlakkiger worden. Elke lokroep van iets nieuws schiet voorbij en wordt gevolgd. Het resultaat is dat we steeds meer moeite krijgen om ons dieper te concentreren. En juist die diepe concentratie is nodig om tot werkelijk goed doordachte dingen te komen. Ons concentratieniveau krijgt echter door alle afleiding nauwelijks meer de kans daar te komen.  Volgens Han vergelijkbaar met de overlevingsstand, waar onze vroegste voorouders op de savanne mee van doen hadden (zie p.18, De intensieve verveling). Die moesten immers ook voortdurend alert en waakzaam zijn op die mogelijke leeuw in de verte, inclusief de innerlijke onrust die dat met zich meebrengt.

In ons brein zitten meerdere verwerkingstypes. Zo is er het reflexbrein, wat direct reageert op alle prikkels. Elk appje activeert het reflexbrein, het overlevingsstand-deel van Han. Daarnaast hebben we het denkend deel van het brein en het archiverend deel. Het denkend deel heeft de diepere concentratie nodig, die pas wordt bereikt na ongeveer 10 a 15 minuten daadwerkelijke concentratie. De laatste term, het archiverend deel, is afkomstig van de Vlaamse neurowetenschapper Theo Compernolle. (www.compernolle.com.) Het archiverend brein legt verband met onze eerdere ervaringen, om op basis daarvan tot nieuwe ideeën en inzichten te komen. De voedingsbodem van creativiteit. Dit deel kan zijn werk alleen doen op rustige momenten. Het is niet voor niks dat je vaak de beste ideeën krijgt onder de douche, of in de rij voor de kassa.

Wil je creatiever en/of efficiënter worden?

Han is een groot voorstander van langweilen, het mooiere Duitse woord voor vervelen. Coppernolle  is een warm pleitbezorger van minder digitale afleiding. Zo blijft er meer tijd en aandacht over voor het denkend en/of archiverend deel van je brein. Met als resultaat meer tevredenheid en creativiteit.

Heerlijk toch, door minder naar meer!